امروزه استفاده از گریس‌های تخصصی در صنایع مختلف به امری ضروری تبدیل شده است؛ چراکه هر دستگاه با توجه به‌شرایط کاری، فشار، دما و نوع قطعات خود، نیاز به‌گریس خاصی دارد. اگرچه شاید در نگاه اول، انتخاب گریس مناسب ساده به‌نظر برسد، اما یک انتخاب نادرست می‌تواند منجر به‌افزایش استهلاک، کاهش بازدهی و حتی خرابی قطعات گران‌قیمت شود. بنابراین، شناخت دقیق انواع گریس صنعتی و ویژگی‌های آن، نخستین قدم در مسیر نگهداری هوشمندانه از تجهیزات صنعتی است. گریس صنعتی یکی از مهم‌ترین روانکارهای جامد یا نیمه‌جامد است که در صنایع مختلف مورد استفاده قرار می‌گیرد.
این ماده روان‌کننده ترکیبی از روغن‌پایه، غلیظ‌کننده و افزودنی‌هایی است که باعث افزایش عملکرد و طول عمر تجهیزات صنعتی می‌شود. بسته به نوع دستگاه و شرایط کاری آن، انواع مختلفی از گریس‌ها در بازار عرضه شده‌اند که هرکدام دارای فرمولاسیون، ویسکوزیته و مقاومت حرارتی متفاوتی هستند.
از مهم‌ترین انواع گریس صنعتی می‌توان به گریس لیتیم، گریس مولیبدن، گریس سیلیکونی، گریس کلسیم، گریس پلی‌یورتان و گریس فلوئوروکربن اشاره کرد. هر یک از این گریس‌ها برای کاربردی خاص مناسب هستند. به‌عنوان مثال، گریس لیتیم بیشتر در صنایع خودروسازی و تجهیزات عمومی مورد استفاده قرار می‌گیرد؛ درحالی که گریس سیلیکونی برای دماهای بسیار بالا یا محیط‌های دارای رطوبت و مواد شیمیایی مناسب است.
در صنایع غذایی نیز از گریس‌های مخصوص با پایه بهداشتی استفاده می‌شود تا از آلودگی مواد غذایی جلوگیری شود. همچنین برای تجهیزات سنگین مانند بلبرینگ‌های بزرگ، پمپ‌های صنعتی یا چرخ‌دنده‌های تحت فشار، گریس‌هایی با تحمل بار بالا و خواص ضد سایش مورد نیاز است.
هنگام خرید گریس کلوبر، یکی از معتبرترین برندهای جهانی در حوزه روانکارها، حتما باید نوع دقیق گریس را متناسب با کاربرد مورد نظر انتخاب کرد. انتخاب گریس صنعتی مناسب به‌عوامل گوناگونی بستگی دارد که بی‌توجهی به هریک از آن‌ها می‌تواند به‌مشکلاتی جدی در عملکرد دستگاه منجر شود.
این انتخاب باید کاملا متناسب با نیاز عملیاتی تجهیزات و شرایط کاری آن‌ها باشد. در ادامه، مهم‌ترین عوامل موثر را بررسی می‌کنیم. یکی از مهم‌ترین پارامترها در انتخاب گریس، دمای کاری دستگاه و محیط اطراف آن است.
برخی تجهیزات در معرض دمای بسیار بالا یا پایین کار می‌کنند و گریس مورد استفاده باید بتواند در این شرایط خواص خود را حفظ کند. برای مثال، اگر دستگاهی در فضای باز و در معرض تابش مستقیم نور خورشید یا در دمای پایین کار می‌کند، گریس مورد استفاده باید دامنه دمایی گسترده‌ای داشته باشد.
درچنین مواردی، گریس‌های پایه سیلیکونی یا سنتتیک که مقاومت حرارتی بالایی دارند، گزینه‌ای مناسب به‌شمار می‌روند. همچنین در محیط‌های مرطوب، خورنده یا دارای گردوغبار، باید از گریس‌هایی استفاده شود که مقاومت بالا در برابر شست‌وشو با آب، خوردگی و آلودگی دارند.
هنگام خرید گریس وارداتی حتما باید به گواهینامه‌های کیفیت، محدوده دمای عملکرد و ویژگی‌های ضدآب آن توجه ویژه‌ای داشت. بسیاری از خرابی‌های زودرس تجهیزات صنعتی ناشی از انتخاب نامناسب روانکارها، به‌ویژه گریس است.
استفاده از گریس نامناسب می‌تواند به افزایش اصطکاک، تجمع حرارت، ساییدگی شدید و حتی خوردگی قطعات منجر شود. این مشکلات نه تنها باعث توقف در تولید و صرف هزینه‌های هنگفت تعمیرات می‌شود، بلکه می‌تواند ایمنی دستگاه‌ها و حتی جان اپراتورها را نیز به‌خطر بیندازد. گریس مناسب می‌تواند عمر مفید قطعات را تا چند برابر افزایش دهد و نیاز به‌سرویس‌های مکرر را کاهش دهد.
این موضوع در صنایع بزرگ با ماشین‌آلات گران‌قیمت از اهمیت بیشتری برخوردار است. در این راستا، برندهایی مانند کلوبر با تولید گریس‌های تخصصی برای هر نوع کاربرد، امکان انتخابی دقیق و موثر را فراهم کرده‌اند.
برای اطمینان از عملکرد پایدار تجهیزات، خرید گریس کلوبر از نمایندگی‌های معتبر توصیه می‌شود. برای خرید گریس صنعتی، صرفا توجه به قیمت کفایت نمی‌کند. باید مشخصات فنی دستگاه، نوع بار، شرایط محیطی، دوره تعویض روانکار و سازگاری شیمیایی مورد بررسی دقیق قرار گیرد.
پیشنهاد می‌شود از برندهای شناخته‌شده و دارای گواهینامه‌های بین‌المللی استفاده شود. همچنین بررسی گزارش عملکرد آزمایشگاهی و بازخورد کاربران حرفه‌ای در صنایع مشابه می‌تواند به تصمیم‌گیری بهتر کمک کند. در نهایت، برای هر دستگاهی گریس مناسب خاص آن وجود دارد و انتخاب درست در این بخش نه تنها از نظر اقتصادی به‌صرفه است، بلکه گامی مهم در مسیر افزایش بهره‌وری، کاهش خرابی و دستیابی به‌حداکثر کارایی در واحدهای صنعتی به‌شمار می‌رود.
